Voor de begrotingsjaren 2026-2029 verwachten we circa 3 hectare bedrijfskavels te gaan toewijzen voor het industrieterrein 't Febriek Zuid II. Verwacht wordt dat het daarbij gaat om circa 1 hectare per jaar. Het effect van de verwachte opbrengst is inzichtelijk gemaakt in de MPG 2025.
Voor de woningbouwlocaties is voor de periode 2026-2029 rekening gehouden met de verkoop van 337 bouwkavels/woningen. Het verwachte aantal te verkopen kavels/woningen per jaar komt daarmee op circa 85 stuks. Meerjarig ziet het beeld, op grond van de vastgestelde bestemmingsplannen, er als volgt uit:
Bron: vastgestelde MPG 2025; tabel opgesteld op basis van lopende exploitaties.
In bovenstaande programmering is rekening gehouden met de verrichte uitgiften tot medio 2025 en de afspraken die gemaakt zijn met ontwikkelaars en woningcoöperaties. De tabel laat zien dat het aantal verkopen binnen de lopende grondexploitaties relatief hoog is. Oorzaak hiervan ligt in het feit dat in 2024 de grondexploitaties De Koele II in Hoonhorst, Oosterdalfsen Noord in Dalfsen en de Waterinkweg in Lemelerveld zijn vastgesteld. In 2026 start de eerste uitgifte van kavels in deze ontwikkelingen.
Om ook in de kern Nieuwleusen, na Westerbouwlanden, te kunnen blijven voldoen aan de vraag naar woningbouwkavels wordt momenteel de locatie Palthelanden voorbereid. In Palthelanden kunnen circa 600 woningen worden gerealiseerd. De grondpositie is voor een groot deel in eigendom van de gemeente. Start van uitgifte is mede afhankelijk van de te realiseren ontsluiting van de woonwijk.
Het actieve grondbeleid van de gemeente Dalfsen in voorgaande jaren heeft er toe geleid dat we veelal zelf tot realisatie van bestemmingsplannen kunnen overgaan. Dit geeft goede mogelijkheden om te bepalen waar in een uitleggebied woningen voor starters, senioren of andere doelgroepen komen. Ook geeft het mogelijkheden om tussentijds wijzigingen in verhoudingen tussen bijvoorbeeld sociale woningbouw en vrije sector door te voeren. De positieve en negatieve financiële effecten van dergelijke wijzigingen op de verschillende grondexploitaties zijn in dergelijke gevallen wel volledig toe te rekenen aan de gemeentelijke grondexploitatie. Deze effecten worden waar nodig in beeld gebracht en separaat besproken.
In 2022 is een woningbehoefte onderzoek uitgevoerd. De resultaten zijn in de nieuwe ontwikkelingen als onderbouwing van de behoefte aangeleverd. Vanuit dit onderzoek blijkt dat er een verwachte toename van het aantal huishoudens in de gemeente zal zijn. Hiervoor zijn er extra woningen nodig. Deze ontwikkeling past binnen de landelijke trend.
In de markt zien we de afgelopen tijd veel veranderingen die de ontwikkelingen beïnvloeden. Hoewel recente uitgiften succesvol geweest zijn, blijven er doelgroepen (o.a. starters en jongeren) die op dit moment minder perspectief hebben. Stijgende bouwkosten en een hogere rente zijn hier onder andere de oorzaak van. De introductie van uitgifte via Collectief Particulier Opdrachtgeverschap heeft er aan bijgedragen dat starters op de woningmarkt een betere uitgangspositie hebben gekregen. In nieuwe projecten wordt deze wijze van uitgifte voortgezet.
Daarnaast staat de provincie toe dat in de periode van 2016 tot 2026 er 1.022 woningen aan de voorraad worden toegevoegd. Dit is inclusief niet gemeentelijke plannen. In het Volkshuisvestingsprogramma 2025-2029 is een gemiddelde van 120 woningen per jaar opgenomen. Het woningbehoefteonderzoek van 2022 gaf aan dat het woningtekort veel groter is. Momenteel wordt gewerkt aan een herijking van dit woningbehoefteonderzoek.
Omdat de vraag naar betaalbare woningen dus groter is dan het aanbod, kan bij nieuw vast te stellen grondexploitaties de mogelijkheid worden onderzocht om het aanbod van betaalbare woningen te verhogen. De verhouding sociaal en vrije sector zou dan bijvoorbeeld 70/30 kunnen worden, in plaats van de huidige verdeling van 60/40.
Om het tekort verder te beperken wordt ook naar andere oplossingen gekeken. Dit kan bijvoorbeeld door binnen de bestaande voorraad functieveranderingen toe te staan om daarmee de balans op de woningmarkt enigszins te doen herstellen. Een andere oplossing kan gezocht worden in nieuwbouw, op inbreidingslocaties en bij particuliere initiatieven. Om hieraan uitvoering te kunnen geven, dient tijdig over voldoende uitgeefbare grond te worden beschikt. In de met de provincie opgestelde 'Woonagenda 2021-2024 West-Overijssel' zijn hierover afspraken gemaakt. Deze woonagenda is voor het laatst in 2025 geactualiseerd.
Er lopen diverse voorbereidingen voor het openen van nieuwe grondexploitaties. Onderstaand overzicht geeft inzicht in de lopende voorbereidingskosten van deze toekomstige woningbouw ontwikkelingen.
