Het beleidskader
In december 2024 is het beleidsplan 'Spelen, Bewegen en Ontmoeten 2025-2034' (SBO) vastgesteld. In het beleidsplan SBO wordt beschreven hoe met de inrichting en het beheer van de openbare ruimte kan worden bijgedragen aan het stimuleren van bewegen, spelen en ontmoeten en wat de ambities, uitgangspunten en randvoorwaarden zijn. Ook geeft het nieuwe beleid kaders mee aan alle onderhouds-, vervangings- en (her)inrichtingswerkzaamheden van o.a. de speelvoorzieningen in de openbare ruimte.
Kwantitatieve en kwalitatieve indicatoren
Wat valt er onder dit kapitaalgoed
| Scope: vervanging en instandhouding van: | Wat is de scope niet | 
|---|---|
| Speeltoestellen | Speeltoestellen van derden (zoals bij sportverenigingen, scholen of zwembaden) | 
| Speelondergronden | Speelondergronden van derden (bij scholen, kinderopvang en particulier eigendom) | 
| Inrichtingselementen (o.a. bankjes, hekwerken) | 
Wat we beheren
| Wat | Aantal / arealen | 
|---|---|
| Speeltoestellen (en speelaanleidingen)* | 730 | 
| Speelondergronden gemeente | 1.9 hectare | 
| Centrale buurtplekken | 28 | 
| Steunpunten | 103 | 
* Naast het beheer van gemeentelijke speeltoestellen en ondergronden voert de gemeente een aantal inspecties uit aan speeltoestellen van derden.
Welke kwaliteit we realiseren
| Functiegebied | Spelen | 
|---|---|
| Alle functiegebieden: dorpscentra, hoofdinfrastructuur, begraafplaatsen, woonwijken, bedrijventerreinen, recreatie en sport, maatschappelijk & dienstverlening, buitengebied | B | 
Uit de meest recente beeldkwaliteitsmeting (mei 2025) blijkt dat de speelvoorzieningen voldoen aan kwaliteitsniveau B. Er wordt jaarlijks in twee rondes gemeten volgens de ‘beeldsystematiek’ van het CROW.
Om aan de kwaliteitseisen te kunnen blijven voldoen is op basis van het beleidsplan SBO het onderhoudsbudget verhoogd.
Financiële consequenties beleidsdoel
Door uitbreiding van de gemeente is het areaal en het aantal speelvoorzieningen sinds 2014 uitgebreid. De budgetten zijn niet meegegroeid en in bepaalde periodes door bezuinigingen zelfs verlaagd. Deze koers wordt met de besluitvorming over het beleidsplan SBO gewijzigd: Dalfsen wil  de huidige speelvoorzieningen veilig en doelmatig in stand houden, kapitaalvernietiging voorkomen en ambities realiseren. In het beleidsplan SBO wordt een onderhoudsbudget opgevoerd voor beter onderhoud van het huidige areaal. Dit is verwerkt in de begroting 2026-2029. Ook bevat het plan de vervangingsopgave voor het structureel vervangen van speeltoestellen en speelondergronden.  
Het onderhoudsbudget wordt jaarlijks geïndexeerd. In het op te stellen Integraal Beheerplan openbare ruimte zal extra aandacht besteed worden aan kosten voor beheer en onderhoud in relatie tot toekomstige areaaluitbreidingen.
Het budget voor onderhoud is vanaf 2025 structureel met € 52.500 verhoogd naar €150.000. Gemeente Dalfsen onderhoudt en beheert de speelvoorzieningen met eigen medewerkers. Er wordt nu uitgegaan van in totaal 1.5 fte voor uitvoering van de werkzaamheden en dat is een uitbreiding van de formatie met 0.5 fte (€ 30.000). Door zelf het onderhoud uit te voeren kan gemeente Dalfsen de kosten relatief laag houden.
| Onderhoudslasten (x € 1.000) begrotingsjaar > | 2026 | 2027 | 2028 | 2029 | 
|---|---|---|---|---|
| Klein onderhoud exploitatielasten | 61 | 61 | 62 | 63 | 
| Overige (onderhouds-)lasten | 2 | 2 | 2 | 2 | 
| Kapitaallasten | 2 | 46 | 72 | 95 | 
| Totaal onderhoudslasten Spelen | 64 | 108 | 136 | 159 | 
| Totaal exploitatiebaten Spelen | 0 | 0 | 0 | 0 | 
Onderhoudslasten speelvoorzieningen
In de tabel hierboven zijn de structurele verhogingen van het onderhoudsgeld meegenomen (€ 52.500, waarvan € 30.000 voor 0.5 fte formatie uitbreiding) (raadsbesluit 16 december 2024).
Vervangingsinvesteringen en het realiseren van ambities
Op basis van inspecties is een inschatting gemaakt van de verwachte levensduur van speelvoorzieningen en is de vervangingsopgave in beeld gebracht voor het huidige areaal. De noodzakelijke vervangingsinvesteringen zijn in het MJOP en het beleidsplan SBO verwerkt (2025 t/m  2034). Gemiddeld is € 255.000 per jaar nodig en daar wordt een uitvoeringsplanning op afgestemd.
De raad heeft met de vaststelling van het MJOP een investeringskrediet beschikbaar gesteld voor vervangingen in 2025. De kapitaallasten hiervoor zijn verwerkt in de PPN en begroting 2026-2029. De investeringen voor de vervangingen voor 2026 t/m 2029 zijn aangedragen voor de PPN 2026-2029 en verwerkt in het investeringsplan van deze begroting voor 2026-2029.
In het beleidsplan SBO worden ook voorstellen gedaan voor het verbeteren van de bestaande openbare ruimte voor spelen, bewegen en ontmoeten. Het gaat hier om het aanpassen van bestaande plekken, het realiseren van nieuwe buurtplekken en het toevoegen van een rolstoeltoegankelijk speeltoestel in iedere kern. De kosten hiervoor zijn voor 2025 tot en met 2029 geraamd op € 51.700 per jaar. Speelvoorzieningen in nieuwe woonbuurten worden in de GREX meegenomen.
De raad heeft met de vaststelling van het beleidsplan SBO een investeringskrediet beschikbaar gesteld voor het uitvoeren van ambities in 2025 (€ 51.700). De kapitaallasten hiervoor zijn verwerkt in de PPN en begroting 2026-2029. De investeringen voor het realiseren van de ambities voor 2026 t/m 2029 zijn aangedragen voor de PPN 2026-2029 en verwerkt in het investeringsplan van deze begroting voor 2026-2029.
| Investeringen  (x € 1.000)               | 2026 | 2027 | 2028 | 2029 | 
|---|---|---|---|---|
| Vervangingsinvesteringen kapitaalgoed | 255 | 255 | 255 | 255 | 
| Kapitaallasten van deze investering (cumulatief) | 18 | 36 | 54 | |
| Investeringen i.v.m. ambities | 52 | 52 | 52 | 52 | 
| Kapitaallasten i.v.m. ambities (cumulatief) | 4 | 7 | 11 | |
| Totaal Investeringen | 207 | 207 | 207 | 207 | 
| Totaal kapitaallasten | 22 | 43 | 65 | 
Investeringen en kapitaallasten voor spelen, bewegen en ontmoeten
Als de ambities gerealiseerd zijn, gaan de jaarlijkse onderhoudskosten stijgen. Via de P&C-cyclus wordt deze stijging verantwoord. Er kan aanleiding zijn om werkzaamheden en investeringen uit te stellen of naar voren te halen. Wijzigingen in de vervangingsinvesteringen en kapitaallasten worden jaarlijks bij de PPN in beeld gebracht en toegelicht.